در صورتی‌که قصد خرید هدیه‌ای گران‌بها برای فردی خاص را در زندگی‌تان داشته باشید یا این‌که بخواهید در مورد اصالت الماس‌های خود اطمینان حاصل کنید، موضوعی که موجب نگرانی می‌شود ازدیاد الماس‌های تقلبی است.
بهترین راه آن است که از یک جواهرفروش مورد اطمینان بخواهید که آن را ارزیابی کند. او قادر به انجام این کار بدون آسیب رساندن به الماس است که البته برایتان هزینه‌ای را در برخواهد داشت .
نمودار مقیاس قیراط-وزن به سایز و اندازه برلیان
پنج روش برای شناسایی الماس اصل
در زیر به برخی روش‌ها به منظور ارزیابی و تشخیص الماس‌های اصل از انواع تقلبی اشاره شده است:
۱-شناسنامه‌ی الماس
اطمینان حاصل کنید که این شناسنامه را یکی از مؤسسات ارزیابی الماس معتبر (GIA، AGSL، EGL و PGGL) یا یک شخص ارزیابی کننده‌ی مستقل، عضو یکی از سازمان‌های تخصصی نظیر انجمن ارزیابی‌کنندگان امریکا، صادر کرده باشد.
دریافت شناسنامه برای خرید الماس‌هایی که آنها را از قبل مشاهده نکرده‌اید، نظیر خریدهای اینترنتی بسیار حائز اهمیت است.
به الماس نگاه کنید، شاخص انکسار نور در الماس بسیار بالاست به آن معنا که زاویه‌ی شکست پرتویی که از آن عبور می‌کند تیز و زاویه‌دار است.
شیشه و کوارتز دارای شاخص انکسار کمتری هستند و از آنجایی‌که زاویه‌ی شکست نور در آنها پایین‌تر است، درخشش کمتری دارند حتی در صورتی که به خوبی و با دقت تراش یافته باشند، شاخص انکسار نور یک ویژگی فیزیکی ذاتی است که حتی با تراش عالی هم ارتقاء داده نمی‌شود.
در صورتی‌که الماس بر روی قطعه کار نصب نشده باشد آن را برگردانید و بر روی تکه‌ای از روزنامه قرار دهید، در صورتی‌که به وضوح قادر به خواندن آن قسمت از نوشته بودید، الماس شما حقیقی است اما در صورتی‌که حروف را به حالت لکه‌های پراکنده‌ی مشکی مشاهده کردید، در تقلبی بودن سنگ شک نکنید.
تنها در صورتی‌که یک الماس حقیقی تراش نامناسب داشته باشد چنین اتفاقی برای آن الماس نیز رخ میدهد، در صورت مشاهده‌ی دوشکستی Double Refraction ممکن است سنگ مذکور مویسونایت Moissanite (کاربید سیلیکون Silicon Carbide) باشد، این سنگ به قدری به الماس شباهت دارد که حتی جواهرفروشان نیز برای تشخیص آن به زحمت می‌افتند.
از قسمت بالای سنگ به محل تلاقی تراش‌ها Facet Junctions نگاه کنید، در صورتی‌که تراش‌های ستاره‌ای Star Facets را به حالت دوتایی مشاهده کردید، اطمینان حاصل کنید که این خاصیت هیچ چیز غیر از دوشکستی نیست.
در صورتی‌که الماس بر روی قطعه‌کار نصب شده باشد شما قادر به نگاه کردن از بالا و مشاهده‌ی انتهای آن نخواهید بود، با خودکار نقطه‌ی کوچکی را بر روی کاغذ سفید بکشید، الماس نصب شده بر روی قطعه‌کار را روی مرکز نقطه قرار دهید و مستقیم از بالا به آن نگاه کنید، در صورتی‌که الماس شما تقلبی باشد انعکاس مدور Circle Reflection را در سنگ مشاهده خواهید کرد.
۲-مشاهدهیانعکاس الماس
انعکاس الماس حقیقی در رنگ‌های طیف طوسی قابل مشاهده است. در صورت مشاهده‌ی انعکاس رنگین کمانی، به احتمال زیاد یا این الماس دارای کیفیت پایینی است و یا این‌که تقلبی می‌باشد.
۳-مشاهده‌ی انتهای الماس
در زیر میکروسکوپ صفحه‌ی الماس را در قسمت پایین قرار دهید. در صورت مشاهده‌ی پرتو نارنجی از تراش‌ها این سنگ الماس نیست و تقلبی می‌باشد.
۴-امتحان‌کننده ی الماس بخرید
انواع متفاوت آنها در بازار موجود هستند و تفاوت میان الماس حقیقی و جعلی را مشخص می‌کنند.
۵-الماس را وزن کنید
وزن یک کیوبیک زیرکونیا Cubic Zirconia در مقایسه با الماس با همان طرح و اندازه ۵۵ درصد بیشتر است.
از مقیاس گرم یا قیراط برای مقایسه‌ی این سنگ و الماس حقیقی استفاده کنید.
۶-پایه‌ی نصب الماس را بررسی کنید
الماس واقعی هرگز بر روی پایه‌ای از جنس فلزات ارزان قیمت نصب نمی‌شود. نشان‌های موجود بر روی پایه‌ی نصب اثبات می‌کنند که آیا فلز طلا و پلاتین حقیقی است یا خیر(K 10، K 14، K 18، یا PT 585، PT 750، PT 900 و PT 950 یا Plat).
این در حالی‌است که نشان “C.Z” نشانگر آن است که سنگ نصب شده یک الماس حقیقی نمی‌باشد.
۷-الماس را زیر اشعه‌ی فرابنفش UV قرار دهید
بسیاری از الماس‌ها(نه تمامی آنها) زیر اشعه‌ی فرا بنفش یا نور سیاه، “فلورسانس یا تشعشع ماهتابی آبی Blue Fluorscence” از خود ساطع می‌کنند.
بنابراین این شدت نور آبی، نشانگر حقیقی بودن الماس است. عدم وجود نور آبی مؤید تقلبی بودن نیست بلکه امکان دارد که سنگ، الماسی بی‌کیفیت باشد.
در صورت مشاهده‌ی فلورسانس سبز کم‌رنگ، زرد یا طوسی زیر اشعه‌ی فرا بنفش ممکن است سنگ مذکور مویسونایت باشد.
۸-از میله‌ی مدرج استفاده کنید
سنگ‌های حقیقی حرارت را به سرعت پخش می‌کنند و با میله‌ی مدرج گرم نمی‌شوند.
انجام این کار حدود ۳۰ ثانیه به طول می‌انجامد و اغلب به صورت رایگان انجام می‌شود.
در این روش برخلاف دیگر روش‌ها به سنگ آسیبی نمی‌رسد.
۹-الماس را زیر تابش اشعه‌ی X قرار دهید
الماس حقیقی در زیر اشعه‌ی X مشخص نمی‌شود.
شیشه، کیوبیک زیرکونیا و کریستال‌ها همگی دارای ویژگی‌های Radiopaque هستند در حالی‌که الماس‌ها Radiopaque نیستند.
۱۰-برای بررسی الماس از لوپ استفاده کنید
الماس‌های حقیقی که از معادن استخراج می‌شوند اغلب دارای ناخالصی‌هایی هستند که به کمک لوپ قابل مشاهده می‌باشند.
کیوبیک زیرکونیا فاقد هرگونه ناخالصی است، به همین دلیل الماس‌های آزمایشگاهی (که می‌بایستی بسیاری از آزمایشات را پشت سر بگذارند) نیز دارای این ناخالصی‌ها نیستند.
۱۱-الماس را داخل آب قرار دهید
الماس حقیقی در آب فرو می‌رود اما الماس تقلبی بر روی سطح آب شناور می‌ماند.
۱۲-الماس را در دهانتان قرار دهید و نفس بکشید
در صورتی‌که به مدت ۲ تا ۴ ثانیه الماس به حالت مات(شبیه به شیشه‌ی بخار گرفته) باقی بماند و پس از نگاه کردن به آن به صورت شفاف درآید، این سنگ حقیقی است.
دقت داشته باشید که برخی اوقات بدنه‌ی اصلی سنگ را از کوبیک زیرکونیا می‌سازند که الماس واقعی بر روی آن قرار داده می‌شود. در این صورت جواب این آزمایش بر روی چنین سنگی مشابه با الماس حقیقی خواهد بود.
یکی از روش های تشخیص الماس اصل از فیک
نمودار مقیاس قیراط-وزن به سایز و اندازه برلیان
جابجایی الماس اصل با تقلبی توسط ارزیاب
یک ارزیاب مستقل (شخص) برای ارزیابی هر سنگ ۳۵ تا ۷۵ دلار از شما دریافت خواهد کرد.
دقت داشته باشید که سنگ تحت هیچ شرایطی از جلوی چشمانتان دور نشود زیرا این امکان وجود دارد که الماس شما با نمونه‌ی تقلبی جا به جا شود.
الماس بر روی شیشه خط می‌اندازد اما بسیاری از سنگ‌های تقلبی دارای این ویژگی نمی‌باشند. همچنین بسیاری از الماس‌های تقلبی قابلیت خش انداختن بر روی سنگ سنباده را ندارند.
سنگ‌های خود را ثبت کنید. هنگامیکه در خصوص حقیقی بودن الماس خود چه از طریق لابراتوارهای درجه‌بندی و چه از طریق ارزیاب‌های مستقل اطمینان حاصل کردید، سنگ خود را ثبت و انگشت‌نگاری کنید.
تشخیص تفاوت برلیان اصل با اتمی و تقلبی
از جواهراتتان لذت ببرید، هنگام استفاده در واقع تفاوتی میان الماس حقیقی و تقلبی وجود ندارد.
از آنجایی‌که امکان دارد حتی حرفه‌ای‌ها هم فریب بخورند پس آرامش داشته باشید، تنها هنگام خرید یا فروش است که موضوع حقیقی یا جعلی بودن حائز اهمیت می‌شود.
برخی الماس‌ها در لابراتوارها به صورت مصنوعی ساخته می‌شوند اما همچنان حقیقی به‌شمار می‌آیند، قیمت آنها کمتر از الماس های معادن است اما ساختار شیمیایی آنها تفاوتی با الماس‌های طبیعی ندارد.
هیچ راهی برای حصول اطمینان ۱۰۰ درصد در خصوص اصل بودن یک الماس وجود ندارد تنها شناسنامه می‌تواند مؤید این امر باشد، خرید از فروشگاه‌های غیرمعتبر ریسک بسیار بزرگی است.
مقایسه ی اندازه ی الماس ۰.۱ تا ۱۰ قیراط روی دست
دستگاه های تست گوهر
استفاده از دستگاهی که بتواند برای هرکسی آسان باشد تا بتواند گوهر ها را شناسایی کند، بسیار هیجان انگیز خواهد بود.
دستگاهی که بتواند بدون آسیب رساندن به گوهر، گوهرهای طبیعی را از مصنوعی جداکند یا تشخیص دهد که گوهر سبز رنگ، زمرد ، پریدوت، گارنت یا فقط تکه ای شیشه است!!
اگر می توانست بگوید که گوهر مورد بهسازی با حرارت قرار گرفته و یا تحت اشعه رادیواکتیو قرار گرفته است بسیار عالی بود.
متأسفانه چنین دستگاهی وجود ندارد و شاید هم هیچوقت ساخته نشود اما تلاش های بسیاری جهت ارائه دستگاه های مشابه صورت گرفته است.
دستگاه هایی که هیچگاه نمی توانند جای آزمایشات و مشاهدات دقیق و تخصصی گوهرشناس را بگیرند.
یکی از این دستگاه ها Diamond Tester است، که در ابتدا جهت جداسازی الماس از کیوبیک زیرکنیا (Cubic Zirconi) یا نمونه های اتمی، ساخته شده است.
نمونه های جدید آن توانایی شناسایی مویزنایت مصنوعی را هم دارند.
وقتی این دستگاه به صورت منطقی بر روی الماس پاسخ صحیح می دهد پس برای سنگ های رنگی نیز می توان از این روش استفاده نمود.
این دستگاه ها برای شناسایی سنگ های رنگی مفیدند ولی محدودیت دارند، با این وجود نمونه هایی از آنها ساخته شده و وارد بازار شده است.
این دستگاه با انتقال حرارت کار می کند. الماس یک ماده غیر عادی است که هدایت حرارتی آن ۵ برابر نقره است.
در گذشته یکی از رایج ترین آزمایشات بدین صورت بود که الماس را در محفظه ای تحت حرارت قرار می دادند و هنگامیکه آن را با لب دهان تماس می دادند، کاملاً سرد حس می شد.
در حقیقت الماس گرما را طریق بدن انسان، انتقال میدهد.
کیوبیک زیرکنیا نسبت به الماس از ویژگی هدایت و انتقال حرارتیکمتری برخوردار است و این تِستر ها می توانند آن را شناسایی کنند.
اما از هنگامی که اولین بار مویزنایت وارد بازار شد، تمام این دستگاه ها را دچار مشکل کرد چرا که مویزنایت هم مانند الماس ویژگی انتقال و هدایت حرارتی بسیار خوبی دارد.
قابلیت دیگری به نام هدایت الکتریکی باید به این دستگاه ها اضافه می شد.
